Ο, η) βÜρβιτος, (το) βÜρβιτον
Ο Þ η βÜρβιτος Þ το βÜρβιτον, με üνομα στα τρßα γÝνη, αναφÝρεται στις φιλολογικÝς πηγÝς και εßναι üργανο συγγενικü της λýρας.
Εßχε ηχεßο στενüτερο απü εκεßνο της λýρας και πÞχεις σαφþς μεγαλýτερους.
Οι χορδÝς της Þταν λοιπüν μακρýτερες και παρÞγαν φθüγγους χαμηλüτερους απü εκεßνους της λýρας Þ της κιθÜρας.
Ο ΑθÞναιος αναφÝρει δýο διαφορετικÝς εκδοχÝς σχετικÜ με το ποιος εßναι ο εφευρÝτης της. ΑναφÝρει λοιπüν üτι ο Πßνδαρος υποστÞριξε πως ο ΤÝρπανδρος Þταν ο εφευρÝτης της βαρβßτου: "ΠινδÜρου λÝγοντος τον ΤÝρπανδρον" ευρεßν" τον βÜρβιτον".
Ενþ, κατÜ τον ΑθÞναιο πÜντα, ο ΝεÜνθης υποστηρßζει üτι η βÜρβιτος εßναι εφεýρεση του ΑνακρÝοντα. "Και ΑνακρÝοντος (εýρημα) το βÜρβιτον". Αυτü που εßναι βÝβαιο εßναι üτι η βÜρβιτος Ýχαιρε ιδιαßτερης εκτßμησης στη σχολÞ της ΛÝσβου. Ο αριθμüς των χορδþν της δεν εßναι απüλυτα βεβαιωμÝνος. ΚατÜ πÜσα πιθανüτητα ο αρμονικüς της πßνακας διαμορφþθηκε, σýμφωνα με τις μουσικÝς ανÜγκες κÜθε περιüδου, üπως συνÝβη με τη λýρα και την κιθÜρα.

¼ργανα που αναφÝρονται ως "βÜρμος", "βÜρωμος" και "βαρýμιτον" δεν διαφÝρουν απü τη βÜρβιτο, üπως μας διαβεβαιþνει ο ΑθÞναιος: "Και γαρ βÜρβιτος Þ βÜρμος".
Το üνομα "βαρýμιτον" της βαρβßτου απορρÝει απü την περιοχÞ που κÜλυπτε ο αρμονικüς πßνακας του οργÜνου, σýμφωνα με μαρτυρßα του Πολυδεýκη (βαρý=χαμηλü, μßτος=χορδÞ).
Ο μουσικüς που Ýπαιζε βÜρβιτο ονομαζüταν "βαρβιτιστÞς". Ενþ ο τραγουδιστÞς που συνüδευε το τραγοýδι του με τους Þχους της βαρβßτου "βαρβιτωδüς"
.Μουσεßο Αρχαßων, Βυζαντινþν και Μεταβυζαντινþν Μουσικþν ΟργÜνων